«Ядролық қарусыздануды көпжақты верификациялау бойынша әлеуетті арттыру» жобасы аясындағы 3-ші онлайн форум

2021 жылдың 15-16 шілдесінде ҚазЖҒҰА Төралқасы жанындағы Қазақстанның Пугваш комитетінің мүшелері 2021 жылға арналған ҚПК-нің іс-қимыл жоспарының 1 және 3 бөлімдеріне сәйкес, ХҒТО мен Оқыту, ақпарат беру және тексеру зерттеулері (VERTIC) орталығымен бірлесіп ұйымдастырған «Көпжақты ядролық қарусыздануды тексеру саласындағы әлеуетті арттыру» жобасы шеңберінде оқытушыларға, жоғары оқу орындарының студенттеріне және отандық атом өнеркәсібі ұйымдарының мамандарына арналған 3-ші онлайн-форумды өткізуге көмектесті және белсенді қатысты.

Семинарға белгілі ғалымдар мен мамандар, ҚПК және Жастар бөлімінің мүшелері қатысты: Тәжібаева И.Л., Савельев С.Р., Миниязов А.Ж., Байкенов Ж.Е., Ботов А.А., Сержанова З.Б., Витюк В.А., Клепиков А.Х., Осинцев А.Ю., Смирнов А. және т.б.

Іс-шараның модераторлары PhD, Витюк В.А. (ҚР ҰЯО Бас директорының ғылым жөніндегі орынбасары) және PhD, Клепиков А.Х. (ЯТҚ ҒТО) болды.

Семинардың бірінші күні іс-шараның күн тәртібіне сәйкес ҚПК мүшесі, профессор, физика-математика ғылымдарының докторы, «Ядролық технологиялар қауіпсіздігі» ғылыми-техникалық орталығының бас директоры Тәжібаева И.Л. «БН-350 реакторлық қондырғысын қайтарымсыз тоқтату - Қазақстан Республикасының ядролық қаруды таратпау саласындағы оң тәжірибесінің мысалы» тақырыбында презентация жасады.

Осинцев А.Ю. (ҚР ҰЯО РМК) бұрынғы Семей полигонының аумағын кешенді зерттеу нәтижелеріне арналған «Ядролық сынақ алаңдарын тексеру» тақырыбында баяндама жасады.

Смирнов А. (ҚР ҰЯО РМК-нің филиалы) «ЯСЖТК-ын қолдау мақсатында сейсмикалық және инфрадыбыстық станциялар желісі бойынша ядролық жарылыстар мен жер сілкіністерін бақылау бойынша Қазақстанның тәжірибесі» тақырыбында баяндама жасады.

Семинардың екінші күні ядролық қарусыздану және таратпау перспективаларына және осы мақсаттарға жетудің практикалық мысалдарына арналды.

Витюк В.А. «Қазақстан үкіметтік сарапшылар тобының мүшесі ретінде: мемлекет осы БҰҰ процесін сәтті жүзеге асыруға қалай үлес қоса алады» және «Орталықты қалай аймақтандыру керек және Орталық Азия елдерінің осы салада қандай мүдделері бар және іс-шараларға қолдау көрсету немесе қатысу және FNR бойынша зерттеулер жүргізу үшін ең қолайлы».

Осинцев А.Ю. «Ядролық қиратуды тексеру саласындағы ғылыми-зерттеу орталығы» жобасы туралы айтып, верификация қару-жарақ пен қарусыздануды бақылау мен қарусызданудың негізгі элементі екенін және оны жүзеге асыру осыны талап ететіндігін атап өтті.

Семинар жұмысы семинарға қатысушылармен бірге тақырыптарды белсенді талқылауымен қатар жүрді. Атап айтқанда, ядролық реакторды пайдаланудан шығару, жалпы атом өнеркәсібі үшін кадрлар даярлау, ядролық қаруды таратпау қызметін қамтамасыз ету және қолдау үшін қажетті жаңа технологияларды дамыту перспективалары, халықаралық ынтымақтастық және тәжірибе алмасу саласындағы білім мен тәжірибенің үздіксіздігі мәселелері талқыланды.

Семинарға барлығы 35 қатысушы қатысты. Баяндамалардың барлық тақырыптары тыңдаушылар тарапынан жоғары бағаланды. Іс-шара қатысушыларға қарусыздану, ядролық қаруды таратпау және пайдаланудан шығару саласындағы жұмыстардың қазақстандық тәжірибесі, сондай-ақ осы бағыттағы әрі қарайғы қызметтің перспективалары туралы мәселелерді кең ауқымда талқылауға мүмкіндік берді.